จากกรณีที่ พระปลัดธีระ หรือ พระปีนเสา ปะทะกับ แพรรี่ ไพรวัลย์ และ อ.เบียร์ ฅนตื่นธรรม ในรายการโหนกระแส ถกในประเด็นที่ว่า “ใครกันแน่ที่บิดเบือนพระธรรมคำสอน ใครที่สอนธรรมจริง และใครที่ทำให้ศาสนาเสื่อมเสีย” จนมีการถกเถียงกันไปมาจนเกิดวลีเด็ด “ธรรมะคืออะไร” กลายเป็นไวรัลในโลกโซเชียล
ล่าสุด สำนักงานพระพุทธศาสนาแห่งชาติ ได้เผยแพร่บทความเกี่ยวกับวลีดังกล่าว โดยระบุว่า “ธรรมะ คืออะไร” ลองฟังดูแล้วท่านจะเข้าใจ ความหมายของ “ธรรม” โดย สมเด็จพระพุทธโฆษาจารย์ (ปอ.ปยุตฺโต) วัดญาณเวศกวัน อ.สามพราน จ.นครปฐม กล่าวไว้ จาก สนทนาธรรมกับพระ แก่ พระนวกะ ในปีพุทธศักราช ๒๕๓๙
1. ธรรมชาติ คือ สิ่งทั้งหลายที่เป็นไปตามธรรมดา เช่น ดิน น้ำ ลม ไฟ สัตว์ เหล็ก คอมพิวเตอร์
2. ธรรมดา คือ ความเป็นจริงของธรรมชาติหรือความเป็นไปของธรรมชาติ เช่น ต้นไม้เกิดจากเมล็ดหรือการต่อกิ่งโตด้วยปุ๋ยอากาศแสงแดดและน้ำ มนุษย์เกิดขึ้นมาก็ต้องตายในที่สุด เหล็กที่อุณภูมิห้องจะมีสภาพเป็นของแข็ง คำว่าสัจธรรมมักเป็นคำพ้องของคำว่าธรรมชาติและบางครั้งของธรรมดา
3. ธรรมจริยา คือ มนุษย์เป็นธรรมชาติและอยู่ภายใต้กฎธรรมดา มนุษย์ที่ต้องการชีวิตที่ดีก็ต้องปฏิบัติถูกต้องสอดคล้องกับธรรมชาติและธรรมดานั่นคือข้อพึงปฏิบัติของมนุษย์ที่สอดคล้องกับธรรมชาติและธรรมดาเพื่อให้ได้ประโยชน์ เช่น การใช้ไฟซึ่งเป็นธรรมชาิติและเกิดจากเชื้อเพลิงและมีความร้อนซึ่งเป็นธรรมดา เมื่อนำมาใช้หุงข้าวโดยไม่ลวกตนเองก็คือข้อปฏิบัติที่เรียกว่าธรรมจริยา หน้าที่ ศีล สมาธิ ปัญญา ล้วนเป็นธรรมจริยา
4. ธรรมเทศนา คือ ความจริงที่มีอยู่แล้วถูกค้นพบโดยพระพุทธเจ้า เป็นคำสอนต่างๆ ที่เป็นสื่อไปถึงความหมายของธรรมะใน 3 ความหมายแรก สมเด็จพระพุทธโฆษาจารย์ (ปอ.ปยุตฺโต) วัดญาณเวศกวัน อำเภอสามพราน จังหวัดนครปฐม
